राजकारणाचा केंद्रबिंदू

भारतीय जनता पक्षाचा साडेचार दशकांहून अधिक काळचा प्रवास हा भारतीय राजकारणाच्या इतिहासातील संघर्षमय, प्रेरणादायी आणि गौरवशाली अध्याय म्हणून नोंदवला जातो. दरवर्षी ६ एप्रिल रोजी देशभरातील पक्षाचे कार्यकर्ते स्थापना दिन संकल्प म्हणून साजरा करतात. जनसेवेसाठी जिद्द, निष्ठा, सातत्य आणि अतूट समर्पणाने वाटचाल करणारा हा प्रवास आहे. भारतीय जनता पक्षाच्या प्रत्येक कार्यकर्त्याला या गोष्टीचा अभिमान आहे की, आपल्या पक्षाच्या माध्यमातून आपण एक विचारधारा घेऊन पुढे जात आहोत, ज्याचे एकमेव उद्दिष्ट ‘नेशन फर्स्ट’ अर्थात राष्ट्र प्रथम आहे. हे सर्वच राजकीय पक्षांनी अभ्यासण्याची गरज आहे.

प्रथम भारतीय जनसंघ आणि नंतर भारतीय जनता पक्षाच्या या ऐतिहासिक प्रवासाचा भक्कम पाया घातला, ती विचाराची बीजे आज पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांच्या नेतृत्वाखालील भारताच्या बहुआयामी विकासाचा हा प्रवास अखंडपणे पुढे घेऊन जात आहेत. स्वातंत्र्यानंतर, राष्ट्रवादी दृष्टिकोन असलेले डॉ. श्यामा प्रसाद मुखर्जी आणि काँग्रेस यांच्यात वैचारिक मतभेद निर्माण झाले, तेव्हा या मतभेदांनी देशाला एक मजबूत पर्याय उपलब्ध करून देणारा नवा पायंडा पाडला. त्या कालखंडापासून ते आजपर्यंत इतर अनेक राजकीय पक्ष घराणेशाही, भ्रष्टाचार, विचारहीनता आणि दिशाहीनतेमुळे कमकुवत झाले, पण आपल्या विचारांशी कटिबद्ध असलेला भारतीय जनता पक्ष आज देशातील जनतेच्या मनावर अमिट छाप सोडत आहे.

पंडित दीनदयाळ उपाध्याय यांच्या अखंड मानवतावादाच्या तत्त्वज्ञानाने आपल्याला मानवता आणि राष्ट्रहिताला सर्वोच्च ठेवण्याची प्रेरणा दिली. सर्व राजकीय चढ-उतारांसोबत ही विचारधारा पुढे नेत भारतीय जनता पक्षाची स्थापना ६ एप्रिल १९८० रोजी झाली. हा दिवस होता जेव्हा भाजपने एक नवीन सुरुवात केली, जो आज स्थापना दिवस प्रत्येक कार्यकर्त्यांसाठी अभिमानाचे प्रतीक आहे. आमची मुळे १९५१ मध्ये स्थापन झालेल्या जनसंघाच्या प्रेरणेकडे परत जातात असे भाजपचा कार्यकर्ता सांगतो. त्यानंतर १९७७ मध्ये जनता पक्षात विलीन होणे तात्पुरते थांबले, परंतु वैचारिक मतभेदांमुळे त्यांना पुन्हा स्वतंत्रपणे संघटित होण्यास प्रवृत्त केले. सांस्कृतिक राष्ट्रवाद आणि अखंड मानवतावाद ही भारतीय जनता पक्षाची मूलभूत तत्त्वे बनली, जी आजही त्यांची ओळख आहे.

मात्र, सुरुवातीच्या काळातही कमी आव्हाने नव्हती. पक्ष स्थापनेनंतर झालेल्या १९८४च्या लोकसभा निवडणुकीत भाजपला केवळ दोनच जागा मिळाल्या. निश्चितच तो कठीण काळ होता, पण पक्षाचे कार्यकर्ते आपल्या विचारांवर ठाम राहिले आणि समाजात काम करत राहिले. १९८९नंतर पक्षाने राष्ट्रीय मंचावर आपले अस्तित्व मजबूत केले. लोकसभेत त्यांची संख्या वाढली नाही, तर अनेक राज्यांमध्ये ती एक प्रभावशाली शक्ती म्हणून उदयास आली. १९९९ मध्ये अटलबिहारी वाजपेयी यांच्या सक्षम नेतृत्वाखाली भारतीय जनता पक्षाच्या नेतृत्वाखाली राष्ट्रीय लोकशाही आघाडीचे स्थिर सरकार स्थापन झाले. भारतीय राजकारणातील हा ऐतिहासिक क्षण होता.

२०१४ पासून सततच्या जनतेच्या आशीर्वादानंतर भारतीय जनता पक्ष देशाच्या आशा, आकांक्षा आणि अपेक्षांचे प्रतिबिंब बनला आहे. हा केवळ आकड्यांचा मुद्दा नव्हता, तर जनतेने भाजपवर टाकलेल्या विश्वासाचे ते प्रतीक होते. आज या अमरत्वाच्या युगात भारतीय जनता पक्ष हा भारतीय राजकारणाचा केंद्रबिंदू बनला आहे. ही वस्तुस्थिती आहे, ज्याकडे कोणीही दुर्लक्ष करू शकत नाही. आपल्या प्रदीर्घ कार्यकाळात सेवा आणि सुशासन या ध्येयाने काम करणाºया मोदी सरकारने देशाची प्रगती नव्या उंचीवर नेली आहे. वारसा आणि विकास या संकल्पनेला ठोस स्वरूप देण्यात आले आहे. गरीब, वंचित, मागासलेल्या आणि महिलांसह संपूर्ण समाजाला त्यांच्या जीवनात चांगल्या बदलाची हमी मिळाली आहे. भारताची जागतिक प्रतिष्ठा मजबूत झाली आहे. जागतिक समस्या सोडवण्यासाठी पुढाकार घेणारा देश म्हणून जगातील सर्व देश भारताकडे पाहत आहेत. पर्यावरण आणि हवामान बदलाच्या आव्हानांबाबत जागतिक मंचावर भारत ग्लोबल साऊथचा मजबूत आवाज म्हणून उदयास आला आहे. मूलभूत आव्हानांवर मात करत भारताने गेल्या दशकात प्रगतीच्या जागतिक मानकांना स्पर्श केला आहे.

गेल्या दशकात पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांच्या नेतृत्वाखालील भारतीय जनता पक्षाच्या सरकारने नवीन पिढीला नवनिर्मितीशी जोडण्याचे काम केले आहे. तळागाळातील कठोर परिश्रम आणि डिजिटल तंत्रज्ञानाचा वापर करून पक्षाने आपली धोरणे लोकांपर्यंत पोहोचवली आहेत. विविध समुदायांना एकत्र करून, भारतीय जनता पक्षाने आपला पाया विस्तृत केला, ज्यामुळे आपली संघटनात्मक ताकद आणखी वाढली.

२०१४ नंतर भाजप सरकारने विकासाचे फायदे समाजातील खालच्या स्तरातील नागरिकांपर्यंत पोहोचावेत यासाठी काम केले आहे. हे केवळ सत्ता मिळवण्यासाठी नव्हते, तर प्रत्येक नागरिकाला सन्मानाने, स्वाभिमानाने आणि समृद्धीने जगता येईल अशा भारताची निर्मिती करायची होती. भारतीय जनता पक्षाने डिजिटल प्लॅटफॉर्म आणि विविध सामाजिक उपक्रमांद्वारे आपली धोरणे जनतेपर्यंत पोहोचवण्याचा प्रयत्न केला. आतापर्यंतच्या या प्रवासात सर्वाधिक लोकप्रिय नेते आणि भारतीय जनता पक्षाला जनतेशी जोडण्याचे श्रेय सलग तिसºयांदा केंद्र सरकारचे नेतृत्व करणाºया पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांना जाते. त्यांच्या नेतृत्वाखाली भाजपने नवी उंची गाठली आहे. त्यांची प्रबळ इच्छाशक्ती, दूरदृष्टी आणि लोककेंद्रित धोरणांमुळे भारताला जागतिक स्तरावर एक शक्तिशाली राष्ट्र बनवले नाही. पण पक्षाला अभूतपूर्व ऊर्जा आणि लोकप्रियताही दिली. भारतीय जनता पक्षाचे ध्येय स्पष्ट आहे- आपल्या गौरवशाली परंपरा जपत आधुनिकतेच्या मार्गावर वेगाने वाटचाल करणारा भारत. भाजपचा हा अखंड प्रवास हा केवळ राजकीय प्रवास नसून देशसेवेचा संकल्प आहे. हा विचार जोपर्यंत विरोधकांकडून होत नाही तोपर्यंत भाजपला पर्याय निर्माण होणे कठीण आहे.